ABD-Çin: Yılın tepesine “diktatör” damgası
Dünyanın en büyük iki gücü ABD ve Çin’in önderleri ortasında uzun vakittir hazırlık yapılan ve merakla beklenen görüşme, ABD Lideri Joe Biden’ın “diktatör” benzetmesinin gölgesinde kaldı.
Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile görüşmesi sonrasında tek başına basın toplantısı düzenleyen Joe Biden, bir gazetecinin Haziran ayında Şi ile ilgili sarf ettiği “diktatör” kelamını hatırlatması ve görüşme sonrasında fikrinin değişip değişmediğini sorması üzerine, “Evet o denli. Bizimkinden büsbütün farklı bir hükümet hali temelinde komünist bir ülkeyi yöneten biri olması manasında o bir diktatör” karşılığını verdi.
Biden’ın kelamlarına Çin’den reaksiyon gecikmedi. Çin Dışişleri Bakanlığının olağan basın toplantısında sorulan soru üzerine Bakanlık sözcüsü Mao Ning, Biden’ın ismini söylem etmeden, “Bu cins bir telaffuz son derece yanlış ve sorumsuzca bir siyasi manipülasyondur. Buna karşıyız” dedi. “Şuna da dikkat çekmem gerek: ABD-Çin bağlarına ziyan vermeye ve tahrike teşebbüs eden, saklı emellere sahip birtakım beşerler daima olacaktır. Ancak başarılı olamayacaklar” sözünü kullandı. Sözcü, bu “bazı insanlar”ın kim olduğuna yönelik soruya ise “Çin ile ABD ortasına nifak tohumları ekmeye çalışan, bağlantıları zayıflatmaya çalışanlar her kimse, bunu biliyorlardır” cevabını verdi.
Şi’den ölçülü mesajlar
Çin Devlet Lideri Şi, Biden’ın “diktatör” kelamı sonrasında programına devam etti, ABD’li iş dünyası temsilcileriyle bir ortaya geldiği konferansta ölçülü bildiriler vererek “ABD’nin dostu ve partneri olmaya hazırız” dedi. “Bir ülke başkasını baş rakibi ve en değerli jeopolitik sınama olarak görüyorsa bu yalnızca yanlış siyasetlere, gerçek yoldan sapan aksiyonlara ve istenmeyen sonuçlara yol açar” diyen Şi, iki ülke halkları ortasında etkileşim yaratacak daha fazla köprüler kurulması ve daha fazla yollar açılması daveti yaptı.
Çin Devlet Lideri, bu bağlamda önümüzdeki beş yıl içinde 50 bin genç Amerikalıyı üniversite tahsili ve değişim programları çerçevesinde Çin’e davet etmek istediklerini söyledi. Şi, ABD’li mahallî siyasetçiler ve Kongre üyelerinin ziyaretlerini de memnuniyetle karşılayacaklarını kaydetti.
Şi, San Francisco kentinde düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) tepesi için gittiği ABD’de Biden ile dört saat süren bir görüşme gerçekleştirmişti. Görüşmede iki ülke ortasında askerî irtibatın geliştirilmesi, uyuşturucu unsur üretimiyle çaba üzere alanlarda uzlaşma sağlanırken Tayvan üzere hassas bahislerde görüş ayrılıkları aşılamadı. İki önder son olarak geçen yıl Kasım ayında Endonezya’nın başşehri Bali’de G20 tepesi marjında ikili görüşme gerçekleştirmişti.
AFP,rtr/BK,JD
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl erişebilirim?