ABD’den Nijer krizine “barışçıl çözüm” daveti
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) Nijer’deki darbenin püskürtülmesi emeliyle bir askeri gücün oluşturulacağını açıklaması üzerine barışçıl bir tahlil davetinde bulundu.
Meksikalı mevkidaşı ile düzenlediği basın toplantısında medya mensuplarının sorularını yanıtlayan Blinken, “Birleşik Devletler, ECOWAS’ın krizin barışçıl tahlili için tüm seçenekleri değerlendirmedeki kararlılığını takdir ediyor” dedi.
Blinken, “Batı Afrika ülkelerini bir ortaya getiren ECOWAS, anayasal tertibe dönüşün zorunluluğunu açıkça ortaya koymada kilit bir rol oynuyor ve biz ECOWAS’ın liderliğini ve bu bahisteki çalışmalarını büsbütün destekliyoruz” diye konuştu.
Nijer’deki askeri darbe gündemiyle Nijerya’nın başşehri Abuja’da Perşembe günü toplanan ECOWAS, Nijer’in seçilmiş Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum’u devirerek yerine yeni bir başbakan ve hükümet atadığını açıklayan darbecilere karşı bir askeri güç oluşturulmasına karar vermişti.
Yapılan açıklamada darbecilerin barışçıl bir formda çekilmelerini sağlamak için çalışılacağı lakin şiddet dahil tüm seçeneklerin masada olduğu tabir edilmişti. Ayrıyeten, Bazoum’un iktidara dönüşünü engelleyenlere yaptırımlar, seyahat yasakları ve varlık dondurma kararları uygulanacağı da belirtilmişti. Nijerya Cumhurbaşkanı ve birebir vakitte ECOWAS lideri olan Bola Tinubu ise, “Şiddet kullanımı dahil hiçbir seçenek masadan kaldırılmıyor” açıklaması yapmıştı.
Bazoum’un güvenliğinden darbeciler sorumlu tutulacak
Blinken basın toplantısındaki konuşmasında ABD’nin ve ECOWAS’ın, Bazoum’un güvenliğinin sağlanması konusunda birleştiğini ve darbenin akabinde Bazoum ile çok kere görüştüğünü tabir ederek, “Birleşik Devletler de ECOWAS üzere, Lider Bazoum, ailesi ve hükümet üyelerinin güvenliğinden Savunma Kurulu’nu sorumlu tutacak” diye konuştu.
Darbeden evvel Nijer Başbakanı olan Ouhoumoudou Mahamadou, darbeciler tarafından alıkonulan Bazoum’un eşi ve oğluyla birlikte elektrik ve suyun olmadığı bir ortamda bulunduğunu açıklamıştı.
“Bölgemizde demokrasi istiyoruz”
Zirve sırasında medya mensuplarına açıklamalarda bulunan Fildişi Kıyısı Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara da, Bazoum’un tutuklanmasını “bir terör eylemi” olarak niteledi ve oluşturulması kararlaştırılan askeri güç için bir tabur asker sağlama kelamı verdi.
Ouattara, “Alt bölgemizde demokrasi istiyoruz. Darbeleri kabul etmiyoruz, kabul etmeyeceğiz. Bu darbeciler gitmeli. Şayet Bazoum’u özgür bırakmazlarsa, misyonunu yapabilmesi için harekete geçip onları sürmeliyiz” dedi.
Darbeciler ise Abuja’daki tepe öncesinde, konumlarını güçlendirmek ve kendilerini yasal bir hükümet olarak göstermek hedefiyle kendi oluşturdukları bakanlar konseyinin üyelerini açıkladılar.
Batılı ülkeler, Nijer’in Mali’yi örnek alarak Rus Wagner Kümesi’nden yardım talep edebileceğinden tasa ediyor.
Nitekim, ABD’nin milletlerarası bir cürüm örgütü olarak tanımladığı Wagner’in önderi Yevgeni Prigojin, Nijer’deki darbeyi desteklediğini ve kuvvetlerinin tertibi geri getirmek için hazır olduğunu söylemişti.
Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Nijer, nükleer güç üretimi açısından son derece değerli bir unsur olan uranyumun yedinci büyük üreticisi pozisyonunda bulunuyor. Nijer’in Batı için ehemmiyeti ise Mali ve öbür komşu ülkelerinin eski sömürgeci güç Fransa yerine Rusya’ya yakınlaşması ile artmıştı.
AFP,Reuters/TY,EC