AB’de Ukrayna çatlağı: Yardım paketine mani
Brüksel’de düzenlenen AB tepesinin ikinci gününe Ukrayna’ya yapılacak yardımlar damgasını vurdu.
Macaristan ve Slovakya, AB Kurulu’nun Haziran ayında gündeme getirdiği 2024-2027 bütçesinden Ukrayna’ya toplam 50 milyar euroluk yardım yapılması teklifine karşı çıktı.
İki hafta evvel Çin’de Rusya önderi Vladimir Putin ile görüşmesi nedeniyle tenkit oklarının çevrildiği Macaristan Başbakanı Victor Orban, AB’nin Ukrayna’ya “para ve askeri yardım gönderme stratejisinin” başarısızlıkla sonuçlandığını söyledi. “Ukraynalılar savaş alanında kazanamayacaklar” diyen Orban, Kiev’e 50 milyar euroluk yardım yapılmasını öngören gelecek dört yıllık AB bütçesini bu haliyle onaylamayacağını tabir etti.
Diplomatlardan alınan bilgilere nazaran, Orban bu tavrını “şimdiye kadar yapılan yardımların akılcı bir halde kullanılıp kullanılmadığına ait belirsizlikle” gerekçelendirdi.
Ancak AB etraflarında, Orban’ın “AB’ye şantaj uygulayarak” Macaristan için dondurulmuş olan 13 milyar eurodan fazla AB teşvikinin özgür bırakılmasını sağlamaya çalıştığı argümanı da gündeme geldi. AB Komitesi yaklaşık bir yıl evvel, Macaristan hükümetinin “hukuk devleti unsuruna bağlı kalması” halinde kelam konusu teşviklerin verileceğini açıklamıştı.
Slovakya’dan “yolsuzluk” çıkışı
Slovakya Başbakanı Robert Fico da Ukrayna’daki yaygın yolsuzluklara işaret ederek yardımlara karşı garanti istedi. “Ukrayna dünyada yolsuzluğun en ağır olduğu ülkeler arasında” diyen Fico, Ukrayna’ya gönderilen yardımların suistimal edilmeyeceğine dair garanti istedi. Slovakya Başbakanı, Ukrayna’ya askeri yardımı durduracaklarını da kelamlarına ekledi.
Fico, Ukrayna’ya yapılan yardımların bir kısmının, Slovakya’nın Ukrayna hududundaki altyapısının yenilenmesi ve Ukrayna’nın yine inşasına katkı sağlayan Slovak şirketlere dayanak için ayrılmasını da talep etti.
Slovakya’dan başbakanlık vazifesini dördüncü defa üstlenen Toplumsal Demokrat Parti (SMER) Genel Lideri Robert Fico, seçimler öncesinde askeri yardımların kesileceğini vaat etmişti. Fico, Rusya yanlısı tavrıyla biliniyor.
Scholz’dan optimist açıklama
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise üye ülkeler ortasında birtakım görüş ayrılıkları olmasına rağmen, AB’nin Ukrayna’da istikrarın sağlanması için gerekli olan kararları alacağından emin olduğunu belirtti. Scholz, “Ukrayna’nın finansal istikrarı için gerekli olan kararı alacağımız izlenimi edindim” diye konuştu.
Ukrayna’ya dayanak sözü
Öte yandan AB üyesi ülkelerin devlet ve hükümet liderleri, Ukrayna’ya kış öncesinde silah ve mühimmat takviyesi yapılması konusunda muahede sağladı. AB ülkeleri ayrıyeten Ukrayna’ya ek jeneratör ve taşınabilir ısıtma aygıtlarının sevkiyatı ile yol açtığı savaş hasarlarının Rusya’ya ödetilmesi için uğraşların artırılması kelamı verdi.
Zirvenin sonuç bildirgesinde, Ukrayna’ya “gereken mühlet boyunca” mali, ekonomik, insani, askeri ve diplomatik yardım taahhüt edildi. Bildirgede, Ukrayna’nın “bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğü”ne takviye konusunda AB’deki “sarsılmaz iradeye” vurgu yapıldı.
AB Kurulu’nun Ukrayna’ya Birlik bütçesinden 50 milyar euroluk ek yardım teklifinin, Aralık ayında düzenlenecek AB önderler doruğunda karara bağlanması bekleniyor. AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB başkanları tarafından Ukrayna ile uzun vadeli güvenlik muhtaçlıkları konusunda görüşmeler yürütmekle görevlendirilmiş, Borrell de 50 milyar euroluk yardıma ek olarak 2024’ten 2027 sonuna kadarki periyotta Ukrayna’ya yılda 5 milyar euroluk askeri yardım yapılması tavsiyesinde bulunmuştu.
dpa/BÖ,BK
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?