Erdoğan’ın ziyareti öncesi Almanya’dan üst seviye konuk
Almanya İktisat ve İklim Muhafaza Bakanı Robert Habeck son beş yıldır Türkiye’ye gelen birinci iktisat bakanı olarak Ankara’daki temaslarını tamamladı. Gerek iki ülke gerekse Türkiye-AB ilgileri açısından kıymet taşıyan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Berlin ziyareti öncesinde Ankara’ya gelen Alman hükümetinin ikinci değerli ismi Şansölye Yardımcısı Habeck, Türkiye ile işbirliği bildirileri verdi.
Almanya’dan Ankara’ya bu seviyede bir ziyaret en son 2018 yılında yapılmıştı.
Üst seviye Alman yetkililerden edinilen bilgiye nazaran görüşmelerin ana gündemi ikili ticaret hacminin artırılması, göç mutabakatı, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi mevzuları etrafında şekillendi.
Habeck beraberinde getirdiği geniş iş dünyası heyeti ile yaptığı iki günlük ziyareti kapsamında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile görüşerek, bugün de 5. Türk-Alman Güç Forumu’na katıldı.
Habeck, güç forumunda yaptığı konuşmada Türkiye-Almanya bağlantılarının yüz yıllara dayandığını ve iki ülkenin birbirini çok uygun tanıdığını söyleyerek şöyle konuştu:
“Bu yeterli bağlantılar, özel dallar ortasında, iş piyasası ortasında da değerli bir iş birliği fırsatını da beraberinde getiriyor. AB ile yakınlaşma, ahenk süreci son periyotta yavaştı, yetersizdi. Türkiye’nin jeopolitik ehemmiyeti ve komşularına baktığımızda da bu iş birliğinin daha da ağır olması kaçınılmaz. Burada çok değerli, somut iş birliği alanlarımız var.”
Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar da bilhassa yenilenebilir güç alanında yeni yatırımların önünün açık olduğuna işaret ederek Alman şirketleri Türkiye’de yatırım yapmaya davet etti.
Ticarette 50 milyar dolar hedefi
Habeck’in Ticaret Bakanı Bolat ile görüşmesinin akabinde ise Türkiye-Almanya İktisat ve Ticaret Ortak Komitesi (ETOK/JETCO) IV. Periyot Toplantısı’na ait protokol imzalanırken, Türkiye’nin iktisattaki zorlukları aşmak için öteki yatırımcı ülkelerin yanı sıra Almanya’ya da büyük değer verdiği biliniyor.
Şimşek, Habeck ile görüşmesinin akabinde toplumsal medyadan yaptığı kısa açıklamada “Almanya ile bağlantılarımıza çok ehemmiyet veriyoruz. Bu yıl sonuna kadar her iki ülke ortasındaki dış ticaret hacminin 50 milyar doları aşmasını bekliyoruz. Ülkemizde 8 binden fazla Alman sermayesine sahip ya da Alman sermayesi paydaşlığı ile kurulmuş firma bulunuyor” dedi.
İkili ticaret hacminin 2022’de 45 milyar doları aştığı hesaplanıyor.
Türkiye iktisadının içinde bulunduğu sıkıntı kuralları aşmak için dış finansman arayışını sürdüren Şimşek, “Önümüzdeki devirde AB ile olan ilgilerimizin geliştirilmesinde Almanya’nın daha güçlü takviye vereceğine inanıyoruz” sözlerini de kullandı.
Şimşek ile Habeck’in iki ülke ortasında iktisat alanında iş birliğini daha geliştirmenin imkanları üzerinde durduğu, yatırım imkanlarının değerlendirildiği belirtiliyor.
Almanya’da hükümet, yükselen ve gelişmekte olan ülkelere yönelik özel bölüm yatırımlarını desteklemek için yeni bir uygulamaya geçme kararı alırken, içlerinde Türkiye’nin de yer aldığı 34 ülkeye yönelik yatırım garantilerinde firmaların ziyan hâlinde kendi ödeyecekleri hissesi yarıya indirme ve sigorta fiyatını düşürmeyi planlıyor.
Öte yandan Habeck’in görüşmelerinde Gümrük Birliği’nin güncellenmesi konusunun da ele alındığı öğrenildi. Türk ve Alman yetkililer görüşmelerin ve temasların devam ettiğini belirtirken 8 Kasım’da AB tarafından yayınlanması beklenen Genişleme Raporu’nun kıymetine dikkat çekiyor.
Bu çerçevede Ankara aralık ayındaki AB doruğunda Birlik ülkeleri başkanlarının rapordaki bilgilere nazaran Türkiye ile nasıl bir yol haritası izleyeceklerine karar vereceğini yakından takip ediyor.
Gündemde sistemsiz göç de var
Bu ortada Habeck birinci günkü görüşmelerinin akabinde verdiği resepsiyonda Türk yetkililer ile ekonomik sıkıntılar, yenilenebilir güç ölçüsünün artırılması, ticari bağlardaki manilerin aşılması ve güç ile ilgili pek çok mevzuyu derinlemesine ele aldıklarını kaydetti.
Gündemin bir öteki değerli unsurunun ise sistemsiz göç sorunu olduğu öğrenilirken görüşmelerin ayrıntılarına ait bilgi paylaşılmadı.
Bugünlerde Almanya’ya artan göç nedeniyle hükümet baskı altında ve Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser son yaptığı bir açıklamada göç konusunda Türkiye ile daha yakın iş birliği hedeflediklerini söylemişti. Türkiye ile mevcut göç mutabakatının güncellenmesi gerektiğini belirten Faeser, “Halen geçerli olan AB-Türkiye mülteci mutabakatı uygun biçimde işlemiyor” demişti.
Almanya Federal Göç ve Mülteciler Dairesi bilgilerine nazaran Ocak-Ağustos aylarında ülkeye gelen 204 bin göçmen iltica talebinde bulundu. Bu da geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 77 daha artış manasına geliyor. En çok iltica başvurusu yapılan ülkeler sıralamasında Suriye, Afganistan ve Türkiye geliyor.
2016 yılında Türkiye ile AB ortasında varılan mutabakat Türkiye’den sistemsiz yollarla Yunanistan’a gelen göçmenlerin Türkiye’ye geri gönderilmesini ve buna karşılık Türkiye’ye 6 milyar Euro dayanak verilmesini içeriyor.
Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Dimitris Kairidis geçtiğimiz aylarda Alman Bild gazetesine verdiği demeçte Almanya’nın sistemsiz göç konusunda “yeni bir muahedeyi müzakere etmek, göç dalgasını denetim etmek, kazaları önlemek ve kaçakçı ağlarını çökertmek için Türkiye üzerindeki tesirini kullanması” davetinde bulunmuştu.
Erdoğan Berlin’e gidecek
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 28 Mayıs’taki ikinci tıp cumhurbaşkanlığı seçimlerinden galip çıkan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı arayarak tebrik etmiş ve kendisini Almanya’ya davet etmişti.
Erdoğan’ın 17-18 Kasım günlerinde resmi ziyaret kapsamında Berlin’i ziyaret ederek değerli temaslarda bulunması öngörülüyor. DW Türkçe’nin üst seviye Alman ve Türk yetkililerden edindiği bilgiye nazaran ziyarette rastgele bir erteleme ya da iptal şu an için bulunmuyor.
İsrail ile Hamas ortasındaki çatışmaların artması ve İsrail’in bombardımanında giderek daha çok sayıda Filistinli sivilin hayatını kaybetmesi üzerine Erdoğan 7 Ekim’deki itidalli tavrını değiştirerek son küme toplantısında “Hamas bir terör örgütü değil, topraklarını ve vatanını muhafaza çabası veren bir kurtuluş ve mücahitler grubudur” sözlerini kullanmıştı.
Erdoğan’ın bu kelamları Hamas’ı terör örgütü olarak gören ülkelerde rahatsızlık yaratırken Avrupalı diplomatlarca “Türkiye’nin Hamas’ı bir terör örgütü olarak görmediğinin esasen bilindiği lakin bu açıklama ve takınılan son tavır ile İsrail’de ölen siviller için hiçbir empati yapılmadığı” düşünülüyor.
Alman yetkililer ortadaki görüş ayrılıklarına karşın Türkiye ile diyaloğun sürdürülmesinin gerektiğini belirtiyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın da Kasım ayı başında Almanya’ya giderek Erdoğan’ın ziyaretinin alt yapısının ayrıntılarını görüşmesi bekleniyor.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?