Esenyurt: Türkiye’de kabahat oranlarında artış
Esenyurt’ta basılan MONOPOL bayisinde iki kişinin öldürüldüğü silahlı taarruz, Türkiye’deki kabahat oranlarını gündeme getirdi. Adalet Bakanlığı’nın 2022 yılına ait Adalet İstatistikleri’ne nazaran, Türkiye’de hem soruşturma hem kuşkulu hem de dava sayısında artış var. Datalar, soruşturma belgelerinin 2022’de bir evvelki yıla nazaran artış kaydederek 10 milyonu aştığını, kuşkulu sayısının ise 12 milyonu bulduğunu gösteriyor. Ceza mahkemelerinde açılan davalar ortasında geçen yıl en fazla artış dolandırıcılık, çocukların cinsel istismarı ve hırsızlık cürüm tiplerinde oldu. Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Öbür Aletler Hakkında Kanun’a muhalefet kabahatinden ise 228 bin kişi soruşturma geçirdi.
İstatistiklere nazaran 2014 yılında 6,9 milyon olan soruşturma sayısı, 2022’de 10 milyon 599 bine yükseldi. Bunların yarısı 2021 yıldan devredilirken 2022’de yeni açılan evrak sayısı 5 milyon 302 bin oldu.
Soruşturma evraklarındaki kuşkulu sayısı ise 12 milyon 688 bin olarak kayıtlara geçti. Bu belgeler içindeki cürüm sayısı ise 21 milyon 743 bin olarak tespit edildi. Bu evraklardaki yabancı asıllı kuşkulu sayısı 411 bin 510. Toplam mağdur-müşteki kişi sayısı ise 8 milyon 773 bini aştı. 2021’de ise soruşturma sayısı 9 milyon 857 bindi. Geçen yıl savcılıkların sonuçlandırdığı evraklardan 2 milyon 872 binine (yüzde 50,4) takipsizlik kararı verilirken 1 milyon 328 bin soruşturma belgesi (yüzde 35,9’u) ise davaya dönüştü.
Ateşli Silahlar Kanunu’na muhalefet hatalarında artış
Türk Ceza Kanunu dışındaki özel kanunlar kapsamında süreç yapılan kabahatlerde ise birinci sırayı 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Öteki Aletler Hakkında Kanun’a muhalefet hatası oluşturdu. Bu hatadan geçen yıl 204 bin 813 belgede 228 bin 733 kişi kuşkulu tespit edildi. Karara bağlanan 68 bin davada ise 35 bin 295 kişi cürümden mahkûm oldu.
Koronavirüs pandemisinin şimdi tam olarak başlamadığı 2019’da savcılıklar, bu kabahatten 2019’da 94 bin soruşturmada süreç yapmıştı. Açılan dava sayısı ise 60 bin 764’tü.
En çok soruşturma mal varlığına karşı suçlarda
Soruşturma belgeleri ortasında en çok cürüm savı mal varlığına karşı işlenen hatalarda (hırsızlık, yağma, mala ziyan verme vs.) oldu. Geçen yıl bu hatadan 5 milyon 846 bin kişi kuşkulu kayıtlara geçti. Tehdit ve şantaj kabahatlerini içeren hürriyete karşı cürümlerden ise 2 milyon 355 bin kişi hakkında kuşkulu süreci yapıldı. Beden dokunulmazlığına karşı kabahatlerde (yaralama, eziyet vs.) da geçen yıl bir milyon 925 bin kişi kuşkulu tespit edildi.
Anayasal sisteme karşı kabahatlerden açılan 183 bin soruşturmada süreç gören kuşkulu sayısı 239 bin 989 kişi. Cinsel dokunulmazlığa karşı açılan 192 bin 522 cürüm evrakında ise kuşkulu sayısı 204 bin 825 oldu. Taammüden yahut taksirle öldürmeyi kapsayan hayata karşı hatalarda da kuşkulu sayısı 124 bin.
Terörle Çaba Kanunu uyarınca geçen yıl 38 bin 910 evrak açıldı, 43 bin 386 kişi kuşkulu oldu. Datalara nazaran 6 bin 266 kişi ise bu davalarda terör savıyla yargılandı.
Ceza mahkemelerindeki dava sayısı 3 milyonu geçti
Geçen yıl ceza mahkemelerindeki dava sayısı 3 milyon 304 bin oldu. Bu sayı 2015 yılında 2 milyon 620 bindi. Bu evraklarda 3 milyon 523 bin kişi sanık oldu. Ayrıyeten 7 milyon 607 bin hata bu davalarda kayda girdi.
İstatistiklere nazaran ceza mahkemelerinde açılan davalar ortasında en çok artış 2022’de bir evvelki yıla nazaran dolandırıcılık, çocukların cinsel istismarı ve hırsızlık hata çeşitlerinde. Geçen yıl dolandırıcılık yüzde 41, çocukların cinsel istismarı yüzde 33, hırsızlık yüzde 30, uyuşturucu yüzde 25, yağma yüzde 23, taammüden öldürme yüzde 17, taammüden yaralama yüzde 11 oranında arttı.
Suç işlemek maksadıyla örgüt kurmak hatasında ise bir evvelki yıla nazaran yüzde 32,0 oranında azaldı.
Mal varlığına karşı cürümlerden 776 bin kişi, beden dokunulmazlığına karşı kabahatlerden 926 bin, hürriyete karşı hatalardan 599 bin, gurura karşı hatalardan 460 bin, kamunun sıhhatine karşı hatalardan 264 bin, anayasal tertibe karşı kabahatlerden 86 bin, cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatlerden 83 bin kişi yargılandı. İnsan öldürmenin içinde yer aldığı hayata karşı cürümlerde ise 63 bin kişi hakim karşısına çıktı. Bu kapsamda 101 bin cürüm yargılama konusu oldu. 13 bin 259 kişi mahkûm oldu.
Ceza mahkemelerinde geçen yıl karara çıkan 2 milyon 10 bin evrakta 715 bin 800 kişi karar giydi, 472 bin 413 kişi de beraat etti.
Mal varlığına karşı hatalardan 164 bin kişi, beden dokunulmazlığına karşı kabahatlerden 163 bin kişi, anayasal tertibe karşı hatalardan 13 bin, cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatlerden ise 15 bin 640 kişi mahkûm oldu.
Terörle Gayret Kanunu kapsamında ise 19 bin 29 kişi hâkim karşısına çıktı, 1 bin 416 kişi ise ceza aldı.
295 bin çocuk şüpheli
Suça sürüklenen çocuklar hakkında ise 2022’de 289 bin 914 soruşturma belgesi açıldı. Bu evraklarda 294 bin 804 çocuk kuşkulu oldu. 74 bin 84 çocuk ise açılan davalarda yargılandı. Çocuk ağır ceza mahkemelerindeki dava sayısı 10 bin 105 oldu.
Çocuk ceza mahkemelerindeki toplam dava sayısı 81 bin 514’e yükseldi. Çocuk ceza mahkemelerindeki belge sayısı, tüm davaların yüzde 5,5’ini oluşturdu. Bu davalarda 30 bin 300 çocuk beraat etti, 20 bin 449 çocuk ise beraat etti.
İcra belgelerinde rekor artış
Hukuk mahkemelerindeki belge sayısı ise geçen yıl 4 milyon 636 bine yükseldi. Bunun 2 milyon 736 bini yeni açıldı. Bu belgelerin 326 bini icra hukuk mahkemelerinde görüldü. Aile mahkemelerinde açılan evrak sayısı ise 370 bin 829 oldu. Hukuk mahkemelerinde açılan boşanma davaları 2022’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 5 artış gösterdi.
İcra ve iflas dairelerinde 2022’de toplam evrak sayısı 33 milyon 276 bine yükseldi. Bunun 31 milyon 185 bini icra belgeleri oluşturdu. Bu sayı içindeki yeni açılan icra belgesi ise geçen yıl 8 milyon 595 bin oldu. 2015’te sadece 24 milyon 533 bin icra belgesi vardı.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?