Türk-İş: Açlık sonu 12 bin 198 TL’ye yükseldi

Türk- İş, 2023 Ağustos ayı için açlık ve yoksulluk hududu bilgilerini açıkladı. Bu datalara nazaran Ağustos ayında Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması fiyatı (açlık sınırı) 12 bin 198 TL’ye, besin harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam meblağı ise (yoksulluk sınırı) 39 bin 733 TL’ye yükseldi. Bekar bir çalışanın “yaşama maliyeti” de aylık 15 bin 813 TL olarak açıklandı.

Türk-İş’ten yapılan açıklamada, mutfak enflasyonunun aylık 4,63, yıllık 77,04, yıllık ortalama olarak da yüzde 107,80 oranında artış kaydettiği belirtildi.

“Hayat pahalılığı, yüksek enflasyon altında satın alma gücü gerileyen fiyatlar, geçim kahrı, bilhassa besin fiyatlarındaki daima gerçekleşen sert yükselişler insanların daha da sıkıntı bir hayat sürmesine neden oluyor” denilen açıklamada, “Artan vergiler, akaryakıt fiyatları, kiralar vs. haneleri fedakârlık yapmaya zorluyor” tabirleri kullanıldı.

Gıda fiyatlarındaki artış

Türk-İş hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin eserlerinde Ağustos 2023 prestijiyle gözlemlenen değişim, harcama kümelerine nazaran şöyle açıklandı:

“Süt, yoğurt, peynir kümesi: Bir ayda süt ortalama yüzde 12, yoğurt yüzde 14, peynir yüzde 26 zamlandı. Market markalı (private label) süt fiyatları 21,5 TL/L, peynir 117,5 TL/kg düzeyine geldi. 1,5 olması gerektiği kabul edilen süt yem paritesi 1,34 düzeyinde kalırken çiğ süt fiyatı resmi olarak hâlâ 11,50 TL düzeyinde.

Et, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum eserlerini bulunduğu küme: Et ve Süt Kurumu (ESK), Ankara Besin ve Gereksinim Unsurları Perakendeciler Derneği bünyesinde faaliyet gösteren marketlerin bir kısmına, Nisan sonu itibariyle ithal edilmiş olan karkas etleri düşük fiyattan vermesi sayesinde dana kıyma 190 TL, kuşbaşı 210 TL’den satılmaya başlanmıştı. Bu eserler sırasıyla bu ay 269 TL ve 289 TL’den satıldı. Bunun yanında ulusal zincir marketler ve Ankara’nın dernek üyesi olmayan ve olup da yerli et satmaya devam eden lokal marketlerinden pek birçoklarında dana kıyma ortalama 303, kuşbaşı ortalama 340 TL’den reyonlardaki yerini aldı. Bir ayda balık (kültür) ve nohut yüzde 4, tavuk yüzde 7, yağlı tohumlar (kuruyemiş) ve yeşil mercimek, kırmızı mercimek ve yumurta oranında zamlandı. Dana etinin fiyatında sonlu bir düşüş gözlemlendi. Tavuk yumurtasının tanesi 3,60 TL’nin üzerine çıktı.

Ekmek ve tahıllar kümesi: Bir ay içinde pirinç, bulgur ve un yüzde 3’er, irmik ve makarna hafif düzeyde zamlandı. Market markalı (private label) makarna fiyatları 20 TL/kg düzeyine yükseldi. Ankara’da 6,5 TL’ye satılan 200 gramlık beyaz ekmek üzerinden hesaplandığında 4 kişilik ailenin aylık yalnızca ekmek masrafı 682,5 TL oldu.

Taze sebze-meyve kümesi: Semt pazarlarında hem yeşil soğan, maydanoz üzere salata yeşilliklerinin hem de ıspanak, pazı üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Patates ve kuru soğan fiyatları 20 TL’den 16,7 TL’ye düştü. Limon, turp, barbunya, domates, karnabahar fiyatları azaldı. Fasulye, börülce bamya, kabak, patlıcan fiyatları yükseldi. Bu ayın artırım şampiyonu yüzde 66’lık artışla pazı oldu. Elma, karpuz, kiraz, muz zamlandı. Nektarın, çilek, kavun, üzüm fiyatları geriledi. En düşük fiyatlı meyve bu ay 20 TL ile elma oldu.

Temel yağ eserlerinin bulunduğu küme: Bir ay içinde zeytinyağında yüzde 24, tereyağında yüzde 22, margarinde yüzde sekiz, ayçiçek yağında yüzde 5 fiyat artışı yaşadı.”

Türk-İş bunun yanı sıra tuzun yüzde 20, reçelin yüzde 15, bal ve şekerin yüzde 13, çayın ise yüzde 3 zamlandığına dikkat çekti.

ANKA / HT,ET