Türkiye’de eğitim ve sıhhate ne kadar harcama yapıldı?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı sıhhat ve eğitim harcamalarına dair istatistikleri açıkladı. Buna nazaran, toplam sıhhat harcaması 2022 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 71,5 artarak 606 milyar 835 milyon TL’ye yükseldi. Genel devlet sıhhat harcaması yüzde 65,4 artarak 463 milyar 516 milyon TL’ye ulaştı. Özel bölüm sıhhat harcaması ise yüzde 94,4’lük bir artış oranı ile 143 milyar 319 milyon TL olarak kestirim edildi.
Genel devlet sıhhat harcamasının toplam sıhhat harcamasına oranı 2022 yılında yüzde 76,4, özel bölüm sıhhat harcamasının oranı ise yüzde 23,6 olarak gerçekleşti. Genel devlet ve özel kesimin alt bileşenlerine bakıldığında, 2022 yılında Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) yüzde 44,2; merkezi devlet yüzde 31,6, hanehalkları yüzde 18,5, sigorta şirketleri yüzde 2,7, hanehalklarına hizmet eden kar maksadı gütmeyen kuruluşlar ile başka işletmeler yüzde 2,4, mahalli yönetimler yüzde 0,6’lık bir hisseye sahip oldu.
Toplam sıhhat harcamasının yüzde 50,3’ü hastanelerde yapıldı
TÜİK’e nazaran toplam sıhhat harcamasının sıhhat hizmeti sunucularına nazaran dağılımı incelendiğinde, birinci üç sıra 2022 yılında da değişmedi. Sıhhat hizmetleri ve eserleri satın almak için başvurulan sıhhat kurumları içerisinde en büyük hissesi 2022 yılında yüzde 50,3 ile hastaneler oluşturdu. Hastaneleri sırasıyla yüzde 21,7 ile perakende satış ve öbür tıbbi gereç sunanlar ve yüzde 10,6 ile ayakta bakım sunanlar izledi.
Kişi başına sıhhat harcaması 2021 yılında 4 bin 206 TL iken, 2022 yılında yüzde 69,8 artarak 7 bin 141 TL’ye yükseldi.
Toplam sıhhat harcamasının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı 2021 yılında yüzde 4,9 iken, 2022 yılında yüzde 4,0 oldu. Cari sıhhat harcamasının GSYH’ye oranı 2021 yılında yüzde 4,6, 2022 yılında yüzde 3,7 olarak hesaplandı.
Hanehalkları tarafından tedavi, ilaç vb. emelli yapılan cepten sıhhat harcaması 2022 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 98,8 artarak 112 milyar 18 milyon TL’ye ulaştı.
Eğitim harcamaları 2022 yılında 587 milyar 438 milyon TL oldu
TÜİK’in açıkladığı datalara nazaran eğitim harcamaları 2022 yılında 2021 yılına nazaran yüzde 69,3 artarak 587 milyar 438 milyon TL oldu. 2022 yılında bir evvelki yıla nazaran eğitim harcamalarının en fazla arttığı eğitim seviyeleri; yüzde 113,8 ile okul öncesi ve yüzde 74,1 ile yükseköğretim oldu.
Eğitim harcamalarının GSYH içindeki hissesi 2021 yılında yüzde 4,8 iken, 2022 yılında yüzde 3,9 oldu. Devlet eğitim harcamalarının GSYH içindeki hissesi ise 2021 yılında yüzde 3,5 iken, 2022 yılında yüzde 3,1 oldu.
Eğitim harcamaları hizmet sunucularına nazaran değerlendirildiğinde; devlet eğitim kurumlarınca yapılan harcamaların yüzde 35,1’ini yükseköğretim, yüzde 21,7’sini ortaöğretim oluşturdu. Özel eğitim kurumlarınca yapılan harcamaların, yüzde 44,6’sı yükseköğretime, yüzde 31,0’ı ortaöğretime yapıldı.
Türkiye’de 2022 yılında yapılan eğitim harcamalarının yüzde 79,1’i devlet tarafından finanse edildi. Eğitim harcamaları içerisinde hanehalklarının yaptığı harcamaların hissesi ise yüzde 10,0 oldu.
Öğrenci başına eğitim harcaması 25 bin 143 TL oldu
Öğrenci başına yapılan eğitim harcaması 2021 yılında 15 bin 622 TL iken, 2022 yılında 25 bin 143 TL olarak gerçekleşti. Eğitim seviyelerine nazaran değerlendirildiğinde, 2022 yılında öğrenci başına harcamanın en yüksek olduğu eğitim seviyesi 50 bin 236 TL ile yükseköğretim oldu.
Öğrenci başına toplam eğitim harcaması bir evvelki yıla nazaran yüzde 60,9 arttı. Öğrenci başına eğitim harcamalarının 2022 yılında 2021 yılına nazaran en fazla artış gösterdiği eğitim seviyesi yüzde 74,4 ile okul öncesi oldu. Bunu yüzde 67,7 ile yükseköğretim takip etti.
DW / HT,SÖ