Yargıtay tekrar Anayasa Mahkemesi’ni gaye aldı
Yargıtay 3.Ceza Mahkemesi’nin Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) tutuklu TİP Milletvekili Can Atalay hakkındaki hak ihlali kararını tanımaması ve AYM üyeleri hakkında kabahat duyurusunda bulunmasıyla başlayan tartışmalarla ilgili Yargıtay bir açıklama yaptı.
Yargıtay, açıklamasında, AYM’yi “hukuk sistemini kaosa sürükleyecek formda kararlar” almakla itham etti. AYM’nin ferdî müracaat incelemelerinde aldığı kararlara ait “sorunlara” işaret edilen açıklamada, bu “sorunların giderilmesinde” Yargıtay’ın “anayasal ve yasal çalışmalarda gerekli dayanağı sağlamaya her vakit hazır olduğu” vurgusu yapıldı.
“Sistemsel bir sorun”
Açıklamada, “Türk yargı sisteminin nitekim mevcut olan yapısal meselelerinin tahlili için elverişli bir araç olması ümit edilen ferdi müracaatın mecrasından çıkması, yargı sistemini zayıflatan sistemsel bir sorun haline gelmiştir” sözü kullanıldı.
AYM’nin ferdi müracaat incelemelerinde aldığı kararlarla ilgili problemlerin Yargıtay ve Danıştay liderleri tarafından çeşitli toplantılarda lisana getirilmesine rağmen, “Anayasa Mahkemesinin kararlarındaki anayasal ve yasal yetki aşımı olarak bedellendirilen misal uygulamalar artarak devam etmiştir” denildi.
Yargıtay, Can Atalay davasında da AYM’nin “anayasa koyucunun iradesini yok sayarak Anayasa’nın 83’üncü hususundaki atıf nedeniyle somut olaya uygulanması gereken 14’üncü hususunu fonksiyonsuz bırakmıştır” dedi.
Açıklamada, Yargıtay’ın Anayasa’dan aldığı yetkiyle, “bireysel müracaatın mevcut haliyle uygulanmasının doğurduğu sıkıntıların giderilmesi ve mukayeseli hukukta kabul edilen standartlara nazaran geliştirilmesi konusunda muhtaçlık duyulan, anayasal ve yasal çalışmalarda gerekli takviyesi sağlamaya her vakit hazır olduğu” vurgusu yapıldı.
AYM’nin kişisel müracaat kararlarına eleştiri
“Kamuoyunun gerçek bilgilendirilmesi amacıyla” açıklamaya gereksinim duyulduğu belirtilerek, yüksek mahkemeler olan Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay’ın “birbirlerine üstünlük sıralaması” bulunmadığı kaydedildi. “Anayasa Mahkemesi kararlarında olduğu üzere mutlaklaşmış tüm mahkeme kararları herkes için bağlayıcıdır” sözleri kullanıldı.
Yargıtay’ın ve Anayasa Mahkemesi’nin misyon ve yetkilerinin hatırlatıldığı açıklamada, AYM’ye ferdî müracaat yapılabilmesi için “olağan kanun yollarının tüketilmesinin şart” olduğu belirtildi.
2012 yılından bu yana uygulanan ferdî müracaatın “Temel hak ve özgürlüklere yönelik hukuka ters müdahalelerin kanun yollarında giderilememesi halinde başvurulabilecek ikincil nitelikte bir hak arama yolu” olduğu belirtilen açıklamada, “Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi isimli ve idari mahkemelerce verilen kararları bozan bir mahkeme olmadığı üzere istinaf ve temyiz mercii olarak davaları tekrar incelemeye yetkili bir makam da değildir” sözünün altı çizildi.
AYM’nin birtakım kişisel müracaat incelemelerinde aldığı kararların eleştirildiği açıklamada, “Anayasa Mahkemesinin, kişisel müracaat incelemelerinde vakit zaman anayasal ve yasal hudutları aşarak Yargıtay ve Danıştay uzman dairelerince geliştirilen yerleşik içtihatları aksi yüz edecek, hukuk sistemini kaosa sürükleyecek halde kararlar alması, kesin karar tesirini büsbütün devre dışı bırakılmasına neden olmaktadır” sözü dikkat çekti.
AYM’nin kamuoyunda “süper temyiz mahkemesi” olduğu biçiminde “toplumsal bir algının” oluştuğu belirtilen açıklamada, “Temel hak ve özgürlüklerin korunması, sadece Anayasa Mahkemesinin değil, tüm yargı organlarının görevidir” denildi.
DW/JD, BK