Yeni infaz düzenlemesinden kimler yararlanacak?
AKP ve MHP, 6 Şubat tarihinde meydana gelen sarsıntıların yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi için ek motorlu taşıtlar vergisi getiren kanun teklifinin içerisine yeni infaz düzenlemesini de eklemişti. 14 Temmuz’da TBMM Genel Şurası’nda kabul edilen yeni infaz düzenlemesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanarak 15 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Düzenlemeyle 31 Temmuz’a kadar cezaevinde bulunan birtakım mahkumlara, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl erken geçme ve buradan da tahliye imkânı getirildi. Yasaya nazaran; bu mahkumlar ortasında insan öldürme, yaralama, cinsel hücum, çocukların cinsel istismarı, dolandırıcılık, hırsızlık, yağma, rüşvet ve uyuşturucu cürümlerinden karar giyenler başta olmak üzere onlarca hatadan mahkûm olanlar yer alıyor.
Tahliye için kaideler ne?
Ancak kapalı cezaevinden açık cezaevine geçmek için yasa hususu birtakım koşullar koymuş durumda. 31 Temmuz 2023 tarihi prestijiyle ceza infaz kurumlarında bulunan mahkumlardan, toplam mahpus cezası 10 yıldan az ise bir ayını, 10 yıl ve daha fazla ise üç ayını bu kurumlarda geçirip açık ceza infaz kurumlarına ayrılmasına üç yıl yahut daha az müddet kalanlar bu kanundan yararlanabiliyor. Yani kapalı cezaevinden açık cezaevine geçebiliyor.
Açık cezaevine geçen bu mahkumlar, üç ay açık cezaevinde kalmak kaidesiyle kontrollü hürlük kararlarından üç yıl erken yararlandırılacak. Bu nedenle aldığı ceza ölçüsüne nazaran birçok mahkuma tahliye kapısı açılmış olacak. Bu düzenlemeden cezası ertelenenler ile durdurulanlar da yararlanacak.
Açık cezaevine geçen bu mahkumlar, kapalıya nazaran daha güzel koşullarda cezalarının infaz edecek. Bunlar ortasında iki haftada bir hafta müsaadeye çıkmak, yakınlarıyla daha çok görüşmek, daha çok toplumsal aktivite yapmak üzere uygulamalar kelam konusu.
Ayrıca daha evvel açık cezaevinde bulunup 2020’den beri Covid nedeniyle müsaadeye çıkarılan mahkumların de müsaade uygulamasına devam edilecek.
Yeni infaz düzenlemesinden kimler yararlanmayacak
Düzenleme; Türk Ceza Kanunu’nun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Kısmında tanımlanan kabahatler, Terörle Çaba Kanunu kapsamına giren kabahatler ve örgüt faaliyeti kapsamında işlenen kabahatleri hariç tutuyor.
Yani devletin güvenliğine, anayasal tertibe, ulusal savunmaya, devlet sırlarına karşı cürüm işleyenler, silahlı örgüt, casusluk cürümleri ile Terörle Gayret Kanunu kapsamında hükümlü olan mahpuslar bu düzenlemeden yararlanamayacak ve cezalarının infazı kapalıda devam edilecek.
AKP ve MHP, 2020 yılında da emsal bir düzenleme getirmiş ve Covid nedeniyle açık cezaevindekilere müsaade vermişti. Yaklaşık 100 bin hükümlü bundan yararlanmıştı. Lakin cinayet, uyuşturucu, cinsel kabahatler kapsam dışı tutulmuştu. 15 Temmuz’da yürürlüğe giren kanunla bu sefer bu kabahatler da infaz indiriminden yararlanmış oldu.
Uzmanlar ne diyor?
Uzmanlar ise yeni infaz düzenlemesini “örtülü af” olarak nitelendiriyor. Ceza hukukçusu Avukat Onur Tatar, düzenlemenin bu hataların mağdurlarını daha da mağdur edeceği görüşünde. Mağdurların adalet için devletin cezalandırma inhisarına başvurduklarını anımsatan Tatar, “Adalete güveniyoruz denmişler. Lakin daima çıkan bu tip yasal düzenlemelerle mahkumlar infaz indirimlerinden yararlandırılarak adeta bir cezasızlık siyaseti, yani cezanın caydırıcılığını ortadan kaldırılması üzere bir durumla karşı karşıyayız. Bu tip sık infaz düzenlemeleri, ceza adaletine ziyan veriyor” dedi.
Örneğin nitelikli taammüden yaralamadan beş yıl alan bir kişinin, kapalı cezaevinde sırf bir ayını geçirdikten sonra açık cezaevine geçeceğini anımsatan Tatar, bunun toplumda güvenlik riski yaratacağını kaydetti. Mahkemelerin, cezaevlerinin bunun için olduğunu, kabahat işleyen insanların bunun bedelini çekmesi gerektiğini kaydeden Tatar, şunları kaydetti:
“Dolayısıyla bu suçluluğu arttırabilir mi? İlerleyen vakitte sonuçları bakımından evet. Yani daima kamuoyunda tenkit olarak kelam konusu olan ‘birkaç yıl yatar çıkarım’ anlayışını açıkçası besleyen bir düzenleme olduğunu düşünüyorum.”
Tatar, devletin kendine karşı işlenen cürümleri affetmediğine dikkat çekerek “Ancak devlet, mağdurların bireyler ve toplum olduğu kabahatler bakımından daha cömert oluyor. Bu da tenkide açık bir konu” tabirini kullandı.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?