Almanya terörizme karşı tetikte

Almanya terörizme karşı tetikte

Almanya ve öbür Avrupa ülkelerinde son günlerde yaşanan birtakım olaylar, Almanya’da güvenlik tasalarını yine gündeme getirdi.

Geçen hafta sonu Fransa’nın başşehri Paris’te sabıkası olan, psikiyatrik tedavi gören ve soruşturmayı yürütenlerin sözüne nazaran IŞİD’e sempati duyan bir kişi tarafından düzenlenen bıçaklı hücumda bir Alman turist hayatını kaybetti.

Bu olaydan birkaç gün evvel ise Alman polisi, ülkedeki Noel pazarlarına yönelik hücum planladıkları kuşkusuyla üç genci gözaltına aldı. Bu olaylar, 2016 yılında Berlin’deki bir Noel pazarına IŞİD ile ilişkisi olduğu tez edilen bir kişi tarafından düzenlenen saldırıyı hatırlattı. Noel pazarındaki kalabalığın üzerine sürülen tırla düzenlenen hücumda 13 kişi ömrünü yitirmiş, olay sonrasında kaçan saldırgan İtalya’da polis tarafından vurularak öldürülmüştü.

İç istihbarattan sorumlu Anayasayı Muhafaza Teşkilatı (BfV) Lideri Thomas Haldenwang de geçen hafta yaptığı açıklamada, ülke içinden ve dışından yabancı aktörlerin yaşanan “paralel krizler nedeniyle Almanya’yı karmaşık ve kaygı verici bir tehdit durumuyla” karşı karşıya bıraktığını söyledi.

Anayasayı Muhafaza Teşkilatı Lideri Thomas HaldenwangFotoğraf: Imago/R. Zensen

Almanya’da şiddet yanlısı İslamcılar ile ırkçı ve çok sağcıların yarattığı tehditten duyulan dert yeni değil. Fakat Haldenwang, ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) terör örgütlerinde listesinde yer alan Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği atağın akabinde güvenlik hassasiyetinin arttığına işaret ediyor. Bu taarruz sonrasında İsrail’in düzenlediği askeri operasyonlar sonucu Gazze Sıhhat Bakanlığının bilgilerine nazaran 15 binden fazla kişinin öldürülmesi, Avrupa’da yaygın protestolara ve siyasi bölünmelere yol açtı.

Ortadoğu’daki gelişmelerle temaslı suçlar

Hamas’ın İsrail’de yaklaşık bin 200 kişiyi öldürdüğü taarruzun akabinde Alman Federal Emniyet Teşkilatı (BKA) Ortadoğu’daki gelişmelerle kontaklı 4 bin 200 civarında cürüm kaydetti. BKA’nın DW’ye verdiği bilgilere nazaran, bu sayı Almanya’daki duruma ait genel bir tablo sunan günlük raporlara dayanıyor.

Daha detaylı incelemeler sonucunda hazırlanan tahlillerde ise 7 Ekim’den bugüne kadar geçen müddet içinde siyasi nedenlerle işlenen cürümlerin sayısı 2 bine kadar düşüyor. BKA sözcüsü, yöntemsel farklılıklar nedeniyle bu iki sayının “birbiriyle karşılaştırılamayacağını” belirtiyor. Sözcü, “2023 yılı için siyasi nedenlerle işlenen kabahatlere ait sayılar süreksiz ve daima değişim halinde” sözünü de kelamlarına ekliyor.

BKA, siyasi nedenlerle işlenen 2 bin civarındaki hatadan yarısından azının antisemit nedenler içerdiği tespitinde bulunuyor. Bunlar kelamlı tehditlerden mala ziyan vermeye kadar farklı kabahatler içeriyor. Lakin “antisemitizm”in nasıl tanımlandığı da tartışmaya açık. DW’ye bilgi veren Anayasayı Müdafaa Teşkilatının sözcüsü, temel haklarını kullanan barışçıl göstericileri kamu güvenliğini sahiden tehdit eden şiddet eğilimli aşırılık yanlılarından ayırmanın zahmetine işaret ediyor.

Berlin’in Moabit semtinde yaklaşık iki hafta evvel Musevilere ait bir standın camları kırılmıştıFotoğraf: Annette Riedl/dpa/picture alliance

Bu mevzuda daha net tabirler kullanan Anayasayı Müdafaa Teşkilatı Lideri Haldenwang ise güvenlik güçlerinin her türlü “İsrail tersi ve antisemitik tahriklere” karşı gereken önlemleri aldığına vurgu yaptı.

Alınan bu önlemler, son haftalarda kaydedilen siyasi saikle işlenen hataların sayısının yüksek olmasının etkenlerinden biri olabilir. Birebir vakitte, Arap dünyasından gelen çok dincilerin ve antisemitistlerin yakalanmasına odaklanılması, öbür faillerin gözden kaçmasına da yol açabiliyor. Örneğin Paris’te güvenlik üniteleri antisemitik duvar yazılarının Rus istihbaratı yahut Moldovalı organize kabahat örgütleri ile temasını araştırıyor.

Güvenliğin artırılması gerekli mi?

Federal Emniyet Teşkilatı, 2022 yılı ortası prestijiyle Almanya’da İslamcı terörizmle ilişkisi olan binden fazla kişinin bulunduğunu bildirdi. Sayıları birkaç yüz olan çok sağcılar ile onlarca çok solcu da siyasi kabahat sürece yahut destekleme potansiyeli olanlar kategorisinde yer alan başka kümeler ortasında bulunuyor.

Ancak toplumun birtakım kısımlarındaki güvenlik telaşları bu kategorilerin ötesinde yer alıyor. Bu nedenle de siyasi partiler ve polis sendikaları güvenliğin artırılmasını, emniyet güçlerinin daha sert bir tavır izlemesini ve bilhassa göçmenler ile azınlık kümelerini kapsayacak formda maddelerin sertleştirilmesini talep ediyor. Lakin uzmanlar bu taleplerin somut datalara dayanmadığı konusunda ikazda bulunuyor.

Berlin School of Economics and Law öğretim üyesi Alexander Bosch, DW’ye açıklamasında, “Şu anda talep edilen bu önlemler daha katı kanunların çıkarılması ve ırkçı siyasetlerin uygulanması istikametinde yalnızca sembolik ve popülist politikalardır” değerlendirmesini yapıyor.

Almanya’nın son derece inançlı bir ülke olduğuna dikkat çeken Bosch, “Bunlara yönelik objektif bir gereksinim yok. Alman devleti pek de zayıf değil” diyor.

Öznel güvenlik algısı ile gerçek tehdidi birbirinden ayırmak bilhassa siyasi tartışmaların ağır olduğu periyotlarda güvenlik güçleri için büyük zorluk oluşturuyor. Kanunların uygulanması ile ilgili kaynakların yer aldığı bir platform olan Polizei.Wissen’dan iç güvenlik uzmanı Jonas Grutzpalk, “sözler ve eylemler” ortasındaki farkı bilmenin de kıymetini vurguluyor.

“İç istihbarat muhtemelen takip ettiği olaylarda gerçek bir öfke gözlemliyor” diyen Grutzpalk, “Bu öfkenin ne vakit yalnızca kelamda kalacağını ve ne vakit bir şiddet hareketine dönüşeceğini hiçbir vakit tam olarak bilemeyiz” diyor.

Öfkenin ne vakit şiddete dönüşeceğini bilmek, emniyet güçlerinin harekete geçip geçmemesinde belirleyici olabilir, lakin buna karşın geç kalınması yeniden de mümkün.

Grutzpalk, “Teröristleri caydırmak bir şey, lakin terörist olunmasını önlemek çok daha öncelikli” diyor.

Grutzpalk, federal ve eyalet içişleri bakanlarının toplantısında yalnızca güvenlik tedbirlerinin artırılmasını değil, gereken önleyici önlemlerin de gündeme gelmesini umduğunu tabir ediyor.