Erdoğan’ın BAE ve Katar ziyaretinde gündem Gazze

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Gazze’de İsrail ile Hamas ortasındaki çatışmalara insani ortanın verildiği bir periyotta Körfez ülkelerine yapacağı ziyaretlerde ateşkesin kalıcı olması için yer arayacak.

Erdoğan en son Temmuz ayında Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar’ı kapsayan iktisat gündemi yüklü bir çeşide çıkmıştı.

Erdoğan şimdiki ziyaret dizisi kapsamında birinci olarak bugün Birleşik Arap Emirlikleri’ne giderek, BAE Devlet Lideri Pir Muhammed Bin Zayed Al Nahyan ile bir ortaya gelecek.

İkili görüşmenin akabinde Dubai’ye geçecek olan Erdoğan, hazırlıkları aylardır süren 28’inci BM İklim Değişikliği Konferansı’na katılarak bir konuşma yapacak ve akabinde Türkiye’ye dönecek. Dönüşünden bir gün sonra bu defa Katar’a gidecek olan Erdoğan 4-5 Aralık günlerinde ise Doha’da olacak.

Erdoğan’ın Doha’daki görüşmelerinin ana gündem unsurunun İsrail ile Hamas ortasındaki çatışmalara orta verilmesinde arabuluculuk rolü üstlenen Katar ile bu ateşkesin uzatılması ve kalıcılaşması için uygun şartların yaratılması olması bekleniyor.

Türkiye kalıcı ateşkes istiyor

Erdoğan, partisi AKP’nin TBMM küme toplantısında Dubai ziyareti sırasında iklim hususlarıyla birlikte Gazze’yi de ele alacaklarını ve Gazze halkı için neler yapılabileceğini değerlendireceklerini söyleyerek, “Gazze için temas trafiğimizi ağırlaştırarak sürdüreceğiz. Cuma günü başlayan esir takaslarını ve insani ortayı, akan kanın bir nebze olsun durdurulması bakımından müspet bir gelişme olarak görüyoruz. Mutabakatın tesisine katkı veren tüm kardeş ülkelere teşekkür ediyoruz” demişti.

Türkiye Ortadoğu’da 1948’ten beri süren bu esaslı sorun için “iki devletli tahlili ve 1967 hudutları temelinde başşehri Doğu Kudüs olan ve İsrail ile yan yana yaşayacak bağımsız bir Filistin Devleti’ni” savunuyor. Ankara birebir vakitte Hamas’ın İsrail’e yönelik 7 Ekim taarruzları ile başlayan son çatışmalarla ilgili gelinen noktada ateşkesin kalıcı olmasını ve bölgede güvenlik ortamının sağlanması için farklı ülkelerin iştirakiyle kurulabilecek garantörlük sisteminde yer alabileceğini de belirtiyor.

Körfez ülkelerini en son yaz aylarında ziyaret eden Erdoğan’ın o periyottaki temaslarında bu ülkelerin Türkiye’de yatırım imkanları ele alınırken, BAE ile çeşitli mutabakatlara imza atılmıştı. Bu ziyaretler 14 Mayıs seçimi öncesinde rezerv badiresi içindeki Türkiye’ye kaynak transferi yapan Körfez ülkelerine “teşekkür” mahiyetinde olarak değerlendirilmişti.

Erdoğan’ın şimdiki ziyaretlerinin İklim Doruğu ve Gazze yüklü olmakla birlikte o periyotta uzlaşmaya varılan iktisat alanındaki iş birliği imkanlarının takibi açısından değerli olduğu belirtiliyor.

Mısır ziyareti de yakın mı?

Bu ortada Erdoğan’ın Cezayir’den dönüşte açıkladığı Mısır ziyaretinin zamanlaması da şimdi net değil.

Uzun bir gergin periyodun akabinde olağanlaşma sürecine girilen Türkiye-Mısır ilgilerinde başkanların ziyaretlerinin planlanması evresine gelinmişti. Erdoğan ve Mısır Devlet Lideri Sisi 11 Kasım’da Riyad’da düzenlenen İslam İş birliği Teşkilatı ve Arap Birliği toplantısında basına birlikte fotoğraf vermişti.

Erdoğan uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada Gazzeli hastaların savaş bölgesinden çıkartılarak Türkiye’ye getirilmesinin artarak devamını istediklerini belirterek, “En kısa vakitte bir Mısır seyahati düzenleyebilirim. Mısır’da yüklü gündemimiz bu mevzular olacak. Ne üzere adımlar atabiliriz, hastaların tahliyesinin önünü nasıl açarız? bunları konuşacağız. Bir an evvel istiyoruz ki bu hastaların tamamını getirebilelim” demişti.

Son olarak Türkiye Gazze’de sahra hastanesi kurmak için faaliyetlerini ağırlaştırdı. Hastanenin fizibilite çalışmalarını yapacak teknik heyet dün Mısır üzerinden Gazze’ye geçerken, hastanenin bir an evvel faaliyete geçirilmesini planlanıyor.

İklim Konferansı’na Gazze’deki savaşın etkisi

Öte yandan Erdoğan’ın da katılacağı BM İklim Değişliği Konferansı’nın Gazze’deki durumdan etkilenmesi bekleniyor.

BAE basınına nazaran çatışmalardan evvel yapılan davet kapsamında konferansa İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun da geniş bir heyetle katılması planlanıyordu. Lakin yedi haftadır Gazze’de devam eden savaş nedeniyle artık Herzog ve Netanyahu’nun iştirakine ihtimal verilmiyor. İsrail heyetini kimin temsil edeceği yahut nasıl bir heyetin geleceği ise şu an için belgisiz.

İsrail ile BAE, İbrahim muahedeleri ile yakınlaşma ve olağanlaşma süreci içine girerken, Netanyahu’nun iklim doruğu nedeniyle Dubai’yi ziyaret etmesine iki taraf da büyük değer veriyordu. İsrail’in bin kişilik bir heyetle ve çok sayıda bakanla yapmak istediği iştirak sırasında iklim değişikliği ile ilgili Arap ülkeleri ile çeşitli alanlarda mutabakatların imzalanması da gündemdeydi.

DW Türkçe’ye VPN ile nasıl erişebilirim?