G20 sonuç bildirgesinde Rusya’ya kınama yok
Dünyanın en büyük 20 iktisadını temsil eden devlet ve hükümet önderlerinin Hindistan’ın konut sahipliğinde katıldığı iki günlük tepe sona erdi.
Yeni Delhi’de G20 üyeleri, Afrika Birliği’ni (AfB) resmen yeni üye olarak kabul etti. Kelam konusu gelişme, ülkesini gelişmekte olan Global Güney ülkelerinin temsilcisi olarak konumlandıran Hindistan Başbakanı Narendra Modi için büyük bir muvaffakiyet olarak nitelendirildi.
Zirve kapsamında ayrıyeten Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Hindistan, Avrupa’yı Orta Doğu ve Hindistan ile birleştirecek yeni ve geniş kapsamlı bir ticaret koridoru kurulması üzerinde anlaştı. Kelam konusu koridor hakkında, Çin’in “Bir Nesil, Bir Yol” projesiyle rekabet oluşturacak bir teşebbüs değerlendirmesi yapıldı.
Ukrayna mutlu değil
Aralarında Rusya’nın da bulunduğu ülkeler, Ukrayna savaşı bağlamında Rusya’ya tenkit yöneltilmeyen bir sonuç bildirgesi üzerinde fikir birliğine vardı. Ukrayna Savaşı’na ait olarak, toprak kazanımını sağlamak için şiddet uygulanmasını kınayan G20 ülkeleri, bunu yaparken Rusya’nın ismini anmaktan kaçındı.
Sonuç bildirgesini sert bir lisanla eleştiren Ukrayna, bildirgeden hayal kırıklığına uğradığını lisana getirirken, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko, G20 ülkelerinin “gurur duyabilecekleri” bir sonuç bildirgesine imza atmadıkları tenkidinde bulundu. Nikolenko, Ukrayna’nın, “güçlü sözleri metne eklemek için” gayret sarf eden ortaklarına müteşekkir olduğunu da kelamlarına ekledi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise, sonuç bildirgesinden mutlu olduğunu tabir ederek, G20 doruğunu “kararlar zirvesi” olarak tanımladı. Scholz, G20 ülkelerinin kelam konusu metin ile, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün “sorgulanamaz” olduğu noktasında “açık bir mesaj” verdiğini savundu. Scholz, ayrıyeten, “Avrupa ve Kuzey Amerika’nın klasik devletleri ile Güney Amerika, Asya ve Afrika ülkelerinin yeni bir birlikteliğe” sahip olduğunu söz etti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, tepeyi diplomatik bir “başarı” olarak nitelendirdi. Lavrov, Moskova’nın “Batı’nın tepenin gündemini ‘ukraynalaştırmaya’ çalışma gayretlerini engellediğini” kaydederek, Rusya’nın bildirgede isminin “bir defa bile geçmediğinin” altını çizdi.
Metinde ayrıyeten nükleer silah kullanma tehdidi de kınandı. Mesken sahibi Hindistan Başbakanı Modi, ortak bir sonuç bildirgesinde mutabık kalındığını Cumartesi gününden duyurmuştu.
İklim değişikliği konusunda zayıf kaldı
Bildirge, iklim değişikliği konusunda da görece çekimser kaldı. Metinde fosil güçlerin kullanımının sona erdirilmesine ait bir sözde bulunulmazken, G20 ülkeleri sadece 2030 yılına kadar yenilenebilir kaynaklardan güç edinimini üç katına çıkarma taahhüdünde bulunmakla yetindi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, G20’nin iklim müdafaa konusunda vardığı mutabakatı “yetersiz” olarak nitelendirdi. Macron, “Hepimiz çok süratli ve bugünden daha süratli biçimde kömür kullanımını sona erdirmek zorundayız” ihtarında bulundu.
İklim aktivistleri de şad değil
İklim aktivistleri, G20 ülkelerinin iklim değişikliğiyle çaba konusunda verdikleri kelamlar ile fiiliyatta yaptıkları ortasında “absürd derecede büyük” bir fark olduğunu söyledi.
Bonn merkezli kalkınma ve etraf örgütü Germanwatch’ın siyasi yöneticisi Christoph Bals, bilhassa de Rusya ve Suudi Arabistan’ın, fosil yakıtlar ve doğal gaz kullanımını sona erdirme maksadının sonuç bildirgesine yansımasını engellediğini söyledi. Bals, “Her iki ülke de petrol ve doğal gaz satışıyla dünyadaki yerlerini sağlama almak istiyor” diye konuştu. Sivil toplum kuruluşu Küresel Citizen da, bahse ait açıklamasında, “felaket bir sinyal” değerlendirmesini yaptı.
Dünyanın en büyük 19 sanayi ülkesi ve AB’den oluşan G20, dünya nüfusunun üçte ikilik kısmını oluşturuyor. Doruğa bu yıl Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ve Çin Devlet Lideri Şi Jinping ferdî olarak katılmadı.
AFP,dpa / BÜ,ET